Farmaceuto : nie wystawisz e-recepty, jeśli nie należysz do izby aptekarskiej

Możliwość wystawiania recept przysługuje wyłącznie farmaceucie posiadającemu prawo wykonywania zawodu. Okazuje się, że farmaceuta, wypisując się z okręgowej izby aptekarskiej, pomimo zachowania PWZ traci to uprawnienie.

1 kwietnia 2020 r. farmaceuci zyskali prawo do wystawiania recept dla siebie i dla rodziny. Przy okazji zmieniono także zasady wystawiania recept farmaceutycznych, z  okazji Dnia Farmaceuty CSIOZ umożliwił dostęp do aplikacji gabinet.gov.pl i tym samym wystawianie e-recept stało się możliwe. Niezbędnym warunkiem, żeby wykorzystać to uprawnienie jest posiadanie prawa wykonywania zawodu. Przypomnijmy zatem, na czym polega wykonywanie zawodu farmaceuty.

Co robi farmaceuta?

Mówi o tym art. 2a ustawy o izbach aptekarskich:

1. Wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronę zdrowia publicznego i obejmuje udzielanie usług farmaceutycznych polegających w szczególności na:
1) sporządzaniu i wytwarzaniu produktów leczniczych;
2) ocenie jakości leków recepturowych, leków aptecznych i leków gotowych;
3) wydawaniu produktów leczniczych i wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywnych wyrobów medycznych do implantacji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 175, 447 i 534), będących przedmiotem obrotu w aptekach, działach farmacji szpitalnej i hurtowniach farmaceutycznych;
4) sporządzaniu leków recepturowych i leków aptecznych w aptekach;
5) sprawowaniu nadzoru nad wytwarzaniem, obrotem, przechowywaniem, wykorzystaniem i utylizacją produktów leczniczych i wyrobów, o których mowa w pkt 3, w tym rezerwami państwowymi;
6) udzielaniu informacji i porad dotyczących działania i stosowania produktów leczniczych i wyrobów, o których mowa w pkt 3, będących przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych;
7) sprawowaniu opieki farmaceutycznej polegającej na dokumentowanym procesie, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem farmakoterapii w celu uzyskania określonych jej efektów poprawiających jakość życia pacjenta;
8) kierowaniu apteką, punktem aptecznym, działem farmacji szpitalnej lub hurtownią farmaceutyczną;
9) współuczestniczeniu w sprawowaniu nadzoru nad gospodarką produktami leczniczymi, w szczególności w zakładach opieki zdrowotnej;
10) współudziale w badaniach klinicznych prowadzonych w szpitalu;
11) współudziale w badaniach nad lekiem;
12) przygotowywaniu roztworów do hemodializy i dializy otrzewnowej.
2. Wykonywanie zawodu farmaceuty obejmuje także prowadzenie: działalności dydaktycznej w uczelniach medycznych, badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie farmacji.
2a. Usługi farmaceutyczne, o których mowa w ust. 1 pkt 6 i 7, mogą być udzielane przez farmaceutę za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.
3. Tytuł zawodowy „farmaceuta” podlega ochronie prawnej.
4. Farmaceuta wykonujący zawód w aptece, punkcie aptecznym lub hurtowni farmaceutycznej jest aptekarzem.

Jednocześnie, zgodnie z art. 8:

1. Osoba, która uzyska prawo wykonywania zawodu farmaceuty, podlega wpisowi do rejestru farmaceutów prowadzonego przez właściwą okręgową radę aptekarską.
2. Rejestr farmaceutów zawiera następujące dane:
1) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców, obywatelstwo oraz miejsce zamieszkania;
2) dane dotyczące wykształcenia, w tym:
a) numer dyplomu ukończenia studiów,
b) nazwę szkoły wyższej i jej siedzibę,
c) rok ukończenia studiów,
d) datę i miejsce ukończenia rocznej praktyki w aptece,
e) rodzaj i stopień posiadanej specjalizacji, datę jej uzyskania oraz nazwę jednostki szkolącej,
f) rodzaj i datę uzyskania stopnia i tytułu naukowego oraz nazwę jednostki nadającej ten stopień i tytuł,
g) informacje dotyczące dopełnienia obowiązku podnoszenia kwalifikacji zawodowych wynikającego z art. 107zf ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;
3) dane dotyczące prawa wykonywania zawodu, w tym:
a) numer prawa wykonywania zawodu,
b) numer uchwały rady aptekarskiej przyznającej prawo wykonywania zawodu,
c) informację o posiadaniu prawa wykonywania zawodu w innym państwie,
d) informację o ograniczeniach w wykonywaniu zawodu;
4) numer PESEL;
5) datę zgonu.
3. Farmaceuta ma obowiązek informować niezwłocznie okręgową izbę aptekarską, o której mowa w ust. 1, o danych objętych rejestrem farmaceutów i każdej zmianie tych danych.
4. Okręgowa rada aptekarska, za pośrednictwem Naczelnej Rady Aptekarskiej, jest obowiązana na żądanie ministra właściwego do spraw zdrowia przekazywać informacje objęte rejestrem farmaceutów.
4a. Okręgowa rada aptekarska za pośrednictwem Naczelnej Rady Aptekarskiej udostępnia systemowi informacji w ochronie zdrowia, o którym mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2019 r. poz. 408 i 730), dane objęte rejestrem farmaceutów.
4b. Rejestr farmaceutów jest prowadzony w postaci elektronicznej.

Dalej w art. 15 ust. 2, 5 i 6 czytamy, że:

2. Wpisowi na listę członków okręgowej izby aptekarskiej podlegają wszystkie osoby wykonujące zawód farmaceuty na terenie danej izby.
5. Osoby posiadające prawo wykonywania zawodu aptekarza, a z prawa tego niekorzystające, mogą być na swoją prośbę wpisane przez okręgową radę aptekarską na listę jej członków.
6. Osoby, które przestały wykonywać zawód aptekarza, obowiązane są w ciągu trzech miesięcy zawiadomić o tym okręgową radę aptekarską, a w razie ponownego zamiaru rozpoczęcia wykonywania zawodu aptekarza – najpóźniej w ciągu 30 dni od chwili rozpoczęcia pracy.

Z kolei sytuacje, kiedy farmaceuta może utracić prawo wykonywania zawodu lub zostać skreślony z listy członków regulują art. 18a, art. 20 oraz art. 20a:

Art. 18a.
Farmaceuta traci prawo wykonywania zawodu w razie:
1) ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego;
2) utraty praw publicznych;
3) pozbawienia prawa wykonywania zawodu.

Art. 20.
Skreślenie z listy członków okręgowej izby aptekarskiej następuje wskutek:
1) śmierci;
2) pozbawienia prawa wykonywania zawodu z mocy orzeczenia sądu aptekarskiego lub wyroku sądowego;
3) zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu;
4) przeniesienia się na teren innej izby.

Art. 20a.
Farmaceuta, który utracił prawo wykonywania zawodu, oraz farmaceuta, który zrzekł się prawa wykonywania zawodu, mogą ponownie złożyć wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu, jeżeli spełniają wymagania, o których mowa w art. 4 ust. 1, z uwzględnieniem art. 51 ust. 3.

Wątpliwości

W związku z powyższym rodzą się następujące pytania:

1. Czy farmaceuta, który ze względu na aktualne miejsce pracy, zrezygnował z bycia członkiem okręgowej izby aptekarskiej automatycznie jest skreślany z rejestru farmaceutów i traci swoje PWZ?

2. Czy wypisanie się z izby oznacza tym samym, że taka osoba nie może uzyskać dostępu do aplikacji gabinet.gov.pl? Czy jeżeli ktoś miał dostęp, a wypisał się z izby, to traci go?

3. Czy żądanie przez izby dobrowolnego zrzeczenia się PWZ podczas rezygnacji z członkostwa jest zgodne z prawem?

Co odpowiedziało MZ oraz NIA?

Ministerstwo Zdrowia stwierdziło, że:

Odpowiadając na pytanie dot. dostępu  do aplikacji gabinet.gov.pl uprzejmie informuję, że jedynie farmaceuci z aktywnymi NPWZ mogą korzystać z aplikacji gabinet.gov.pl. Jeśli zatem w rejestrze farmaceutów status NPWZ zostanie zmieniony na nieaktywny, logowanie się do aplikacji gabinet.gov.pl nie będzie możliwe.

Natomiast uprzejmie proszę o skierowanie pytań dotyczących kwestii prawa wykonywania zawodu oraz wpisu na listę członków do właściwej okręgowej izby aptekarskiej.

Naczelna Izba Aptekarska, w osobie Konsultanta Farmaceutycznego, magistra Marina Witkowskiego udzieliła następującej odpowiedzi:

1. Prawo wykonywania zawodu jest dokumentem, który przyznaje Okręgowa Rada Aptekarska właściwa ze względu na zamierzone miejsce wykonywania zawodu farmaceuty. Dokument ten jest aktywny wyłącznie w przypadku wpisania farmaceuty do Centralnego Rejestru Farmaceutów. Osoba niewykonująca zawodu aptekarza zostaje wykreślona z rejestru, a jej PWZ staje się „nieaktywne”.

2. Zgodnie z aktualnymi regulacjami, Okręgowe Izby Aptekarskie w dwutygodniowych odstępach czasu raportują do Centralnego Rejestru Farmaceutów wszystkie zmiany na liście swoich członków. W związku z tym brak przynależności do Okręgowej Izby Aptekarskiej uniemożliwia dostęp do aplikacji gabinet.gov.pl.

3. Okręgowe Izby Aptekarskie nie posiadają uprawnień do żądania zrzeczenia się Prawa Wykonywania Zawodu. Przypadki, w których jest to możliwe definiuje Ustawa o izbach aptekarskich.

Podsumowanie

Z uzyskanych informacji wynika, że rezygnacja z członkostwa w okręgowej izbie aptekarskiej, jeżeli magister farmacji nie wykonuje zawodu farmaceuty i nie chce ponosić kosztu składki, powoduje skreślenie z rejestru farmaceutów.

Na powiadomienie OIA w tym zakresie ma 3 miesiące. Magister nie traci swojego PWZ, ale staje się ono nieaktywne. Po aktualizacji danych w Centralnym Rejestrze Farmaceutów dostęp do aplikacji gabinet.gov.pl i wystawianie e-recept nie będą możliwe.

Źródło : https://rx.edu.pl/dostep-do-gabinet-gov-pl-a-przynaleznosc-do-izby-jak-to-dziala/