Będą cięcia w NFZ? Cięcia leków 65 plus i przywracanie limitów

System opieki zdrowotnej stoi przed burzliwym okresem. W poniedziałek „Business Insider” ujawnił dokument Ministerstwa Zdrowia przedstawiający plan szeroko zakrojonych oszczędności w systemie ochrony zdrowia. Wynika z niego, że rząd rozważa m.in. wprowadzenie nowych limitów na leczenie zaćmy oraz na badania obrazowe wykonywane za pomocą tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Dodatkowo w planach są cięcia dotyczące listy leków refundowanych dla osób starszych. Dokument, wysłany 29 października z Ministerstwa Zdrowia do Ministerstwa Finansów, dotyczy planów finansowych NFZ na ten i przyszły rok. Minister finansów nie zaakceptował przedstawionych wcześniej założeń, dlatego resort zdrowia zaproponował pakiet działań mających zmniejszyć wydatki Funduszu. Według przedstawionych wyliczeń zmiany pozwoliłyby zaoszczędzić ok. 213 mln zł jeszcze w tym roku i prawie 10,4 mld zł w przyszłym. Dodatkowe 4,5 mld zł w 2026 r. miałyby przynieść zmiany systemowe.

Limity na zaćmę, tomografię i rezonans?

Po uwzględnieniu przewidywanego realnego wpływu składek zdrowotnych oraz proponowanych cięć deficyt NFZ w 2026 r. zostałby ograniczony do około 12,9 mld zł. Bez wprowadzania korekt niedobór finansowy Funduszu sięgnąłby natomiast około 23 mld zł. Znaczącą część oszczędności – szacowaną na 4,9 mld zł – miałoby przynieść od 1 stycznia 2026 r. wprowadzenie limitów dla świadczeń realizowanych w AOS. Ograniczenia nie objęłyby jedynie świadczeń pierwszorazowych i zabiegowych, a także operacji usunięcia zaćmy oraz badań obrazowych. Z kolei same limity na tomografię komputerową i rezonans magnetyczny mogłyby zmniejszyć wydatki o około 1,3 mld zł. Kolejnym obszarem cięć jest program darmowych leków dla dzieci i seniorów — po zmianach koszty zostałyby obniżone o 1,5 mld zł. Rezygnacja z kontynuacji programu „Zdrowy posiłek” w szpitalach przyniosłaby natomiast oszczędności na poziomie 0,9 mld zł. Resort zdrowia wskazał także na możliwość ograniczenia kosztów taryfikacji świadczeń w takich dziedzinach, jak: kardiologia, chirurgia kręgosłupa, okulistyka, teleradioterapia, elektrofizjologia oraz diagnostyka obrazowa. Łącznie NFZ miałby wydać na te obszary o 1,8 mld zł mniej.

Jednym z kluczowych elementów pakietu oszczędności jest przesunięcie waloryzacji najniższych wynagrodzeń w ochronie zdrowia z lipca na styczeń – począwszy od 2027 r. Dzięki temu w 2026 r. do budżetu miałoby „wrócić” około 6 mld zł. Ponadto ministerstwo zaproponowało powiązanie waloryzacji z tempem wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej, co oznaczałoby odejście od obecnego mechanizmu uzależniającego podwyżki od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Według wyliczeń resortu koszt podwyżek w 2027 r. spadłby dzięki temu z około 10 mld zł do około 2,7 mld zł.

Likwidacja stażu podyplomowego jako element oszczędności

Rząd rozważa również podniesienie współczynników dla grup 5 i 6 pracowników medycznych, co generowałoby wydatek 5,2 mld zł. Jednocześnie pojawiły się propozycje ograniczeń dotyczących wysokości wynagrodzeń w ramach kontraktów – w tym wyznaczenia maksymalnej ustawowej stawki. W piśmie ministerstwo zdrowia wspomniało także o planowanej redukcji, a docelowo likwidacji, stażu podyplomowego. Zmiana ta miałaby zmniejszyć obciążenie budżetu państwa o ponad 680 mln zł w 2027 r., ponad 750 mln zł w roku 2028 oraz ok. 880 mln zł w 2029 r.

Według wyliczeń MZ wszystkie planowane działania pozwoliłyby obniżyć deficyt NFZ w 2026 r. z około 23 mld zł do 13,4 mld zł. Jednak uwzględnienie kosztów przedłużenia pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego – wycenionych na ok. 2,5 mld zł – powoduje ponowne zwiększenie luki do prawie 15,9 mld zł. Dopiero po uwzględnieniu także zmian systemowych planowanych na 2026 r. deficyt mógłby spaść do około 11,4 mld zł. Jednocześnie szacuje się, że niższy o 1,5 mld zł wpływ ze składek zdrowotnych zwiększy go finalnie do ok. 12,9 mld zł.

Źródło: cowzdrowiu.pl